Osaka, thành phố lớn thứ ba Nhật Bản, là trung tâm kinh tế sầm uất. Còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu mến sự giao thoa độc đáo giữa truyền thống và hiện đại trong kiến trúc. Khác với sự hoài niệm của Kyoto, Osaka là nơi ký ức không ngừng chuyển động, nơi truyền thống và hiện đại hòa quyện một cách tinh tế, tạo nên một bức tranh kiến trúc sống động và đầy bản sắc. Từ lâu đài Osaka cổ kính đến những công trình đương đại ấn tượng như Umeda Sky Building hay Namba Parks, mỗi công trình đều phản ánh một Osaka vừa giàu tính lịch sử, vừa không ngừng hướng về tương lai. Trong bài viết này, CBS Việt Nam mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc về phong cách Kiến trúc Osaka độc đáo.
Đặc Điểm Kiến Trúc Truyền Thống Tại Osaka
Nguyên tắc và Vật liệu chính
Kiến trúc cổ Osaka tuân thủ nhiều nguyên lý chung của kiến trúc Nhật Bản truyền thống, chú trọng sử dụng vật liệu thiên nhiên. Gỗ tươi, trúc, đất nung (ngói lợp và tường đất) cùng giấy Washi mỏng manh nhưng bền bỉ được dùng cho các vách ngăn. Khung nhà truyền thống thường là hệ cột – dầm bằng gỗ dày, vững chãi, chống đỡ mái lớn cong vút. Mái nhà mở rộng ra biên, lợp ngói sứ hoặc tranh, có đuôi cong nhẹ để chắn mưa. Điều này thường thấy tại các đền thờ hay chùa lớn, tạo nên mặt cắt đặc trưng cho kiến trúc truyền thống ở Osaka.
Lâu đài Osaka, từng là biểu tượng cho quyền lực của Toyotomi Hideyoshi
Bảng màu kiến trúc truyền thống Osaka trầm tĩnh và trung hòa. Nội thất chủ yếu là gam màu gỗ tự nhiên ấm áp, vải Shoji trắng ngà tinh khiết. Vật liệu sơn mài với tông nâu, xám thanh tao cũng được sử dụng. Tổng thể không gian mang đậm tinh thần wabi-sabi: đẹp trong sự giản dị tối đa nhưng không kém phần tinh xảo. Toàn bộ trần gỗ, cột tròn được mài nhẵn, một kỹ thuật chế tác gỗ còn khó hơn điêu khắc hoa văn cầu kỳ.
Mái ngói Nhật
Đặc trưng của Nhà Machiya và sự hòa hợp với thiên nhiên
Những căn nhà cổ trên đường phố Osaka có tên gọi là machiya. Chúng tương tự như kyomachiya ở Kyoto. Những ngôi nhà này thường là nhà ống, có mặt tiền hẹp nhưng sâu vào bên trong. Tường đất trát vữa và mái lợp ngói là đặc điểm chung. Tầng trệt, đối diện với mặt đường, thường được dùng để bố trí cửa hàng (misenoma) với cửa trượt gỗ. Tầng trên là phòng ở trải chiếu tatami. Xen kẽ các sân tsuboniwa nhỏ dùng để trồng cây. Tất cả tạo nên một không gian dù hạn chế về diện tích nhưng vẫn linh động và thân thiện với thiên nhiên.
Nhà Machiya – Những căn nhà cổ trên đường phố Osaka
Kiến trúc truyền thống tại Osaka không chỉ chú trọng lồng ghép thiên nhiên vào không gian sống. Nó còn luôn đặt công trình vào một tổng thể hài hòa với cảnh quan xung quanh. Hiên nhà thường mở rộng ra sân vườn, theo nguyên tắc mượn cảnh. Điều này duy trì kết nối thị giác liền mạch giữa nội thất và ngoại thất. Thậm chí, tại nhiều đền chùa như Sumiyoshi Taisha, Shitennoji… vẫn còn duy trì bố cục sân – vườn – nước. Điều này nhấn mạnh sự hòa hợp giữa kiến trúc với thiên nhiên, đánh dấu sự chuyển đổi trạng thái từ động sang tĩnh, từ xáo trộn đến thiền định.
Tsuboniwa – Sân nhỏ dùng để trồng cây
Hiện Đại Nhưng Hài Hòa Giữa Bối Cảnh Truyền Thống
Nhìn vào bức tranh đô thị đương đại của Osaka, ta dễ dàng nhận thấy sự giao thoa tinh tế giữa cái cũ và cái mới. Những đền chùa cổ kính, dãy nhà gỗ truyền thống xen lẫn cùng các công trình hiện đại vươn cao mà không hề tạo ra cảm giác lạc lõng hay phân tách. Nhiều công trình kiến trúc đương đại còn được đặt tại vị trí trung tâm. Điều này cho thấy tư duy quy hoạch của Osaka từ sớm đã cởi mở. Họ đưa yếu tố hiện đại vào không gian mang màu sắc lịch sử mà không cho đó là việc làm tổn hại đến bản sắc vốn có.
Các công trình mới thường được xây dựng bằng vật liệu công nghiệp như thép, kính, bê tông. Song, chúng kết hợp thông minh với các yếu tố truyền thống như vườn cây hay đường cong duyên dáng. Một vài chi tiết kiến trúc có thể được tân cổ như mái ngói Nhật bỏ đầu hồi. Hoặc chúng tập trung phô diễn sự phát triển của công nghệ. Dù mang hình khối mới lạ, những công trình hiện đại hầu hết đều nương theo quy hoạch chung. Chúng không phá vỡ quy mô phố cổ mà còn kết nối không gian.
Umeda Sky Building: Biểu Tượng Của Sự Kết Nối
Một trong những công trình tiêu biểu vừa kế thừa di sản, vừa vươn mình về phía tương lai tại Osaka phải kể đến Umeda Sky Building. Hoàn thành vào năm 1989 bởi kiến trúc sư tài ba Hiroshi Hara, tòa nhà nổi bật bởi hai khối tháp 40 tầng. Chúng liên kết với nhau ở đỉnh đài quan sát Floating Garden Observatory bằng kính. Điều này gợi liên tưởng đến engawa – hiên gỗ truyền thống nơi người Nhật xưa ngồi thư giãn và ngắm cảnh. Dù sử dụng vật liệu là bê tông và kính hiện đại, Umeda Sky Building vẫn toát lên triết lý Wabi – sabi. Đó là nhờ vào tỷ lệ cân đối và hình khối giản dị. Sự vuông vức chuẩn chỉnh của các khối nhà tương tự như hệ thống cột – dầm gỗ trong kiến trúc nhà ở truyền thống của người Osaka.
Umeda Sky Building: Biểu Tượng Của Sự Kết Nối
Namba Parks: Khu Vườn Trên Cao Độc Đáo
Trung tâm thương mại kết hợp công viên trên mái Namba Parks của The Jerde Partnership cũng là một công trình hiện đại nổi bật tại Osaka. Thay vì xây phẳng, tầng mái của Namba Parks được lấy cảm hứng từ ruộng bậc thang Kansai và những khu vườn Tsuboniwa trong kiến trúc nhà cổ machiya. Chúng uốn lượn theo địa hình dốc, phủ đầy cây xanh và thác nước. Vật liệu được sử dụng cũng là đá tự nhiên, gỗ tái chế đi cùng với hệ thực vật phong phú bản địa như sơn liễu, phong. Tất cả tạo nên một không gian mua sắm mềm mại và thân thiện giữa lòng đô thị. Đây là một ví dụ tuyệt vời về Kiến trúc Osaka hiện đại.
Namba Parks: Khu Vườn Trên Cao Độc Đáo
Abeno Harukas: Cuộc Đối Thoại Về Chiều Cao
Tòa tháp 62 tầng cao nhất Nhật Bản – Abeno Harukas, mở ra cuộc đối thoại đầy thú vị về chiều cao giữa một công trình cao tầng với di tích cổ xưa. Nó nằm đối diện chùa Shitennoji có từ năm 593. Mặt đứng rèm kính của tòa tháp hoạt động như phiên bản hiện đại của cửa Shoji. Nó khuếch tán ánh sáng một cách nhẹ nhàng, đồng thời giúp giảm độ chói gắt. Sảnh tháp rộng, được ốp gỗ và trồng cây xanh xen kẽ. Điều này góp phần mang đến cảm giác thư thái, dễ chịu. Nó dẫn dắt cảm xúc lắng đọng sau khi bước ra khỏi khối văn phòng ngột ngạt, nhiều áp lực.
Abeno Harukas: Cuộc Đối Thoại Về Chiều Cao
Osaka không chỉ là một thành phố hiện đại mà còn là nơi lưu giữ và phát triển những giá trị kiến trúc truyền thống một cách hài hòa. Sự pha trộn này tạo nên một bản sắc riêng, độc đáo và đầy sức hút cho Kiến trúc Osaka. CBS Việt Nam tin rằng những bài học từ Kiến trúc Osaka sẽ là nguồn cảm hứng vô tận cho các công trình tương lai, nơi sự sáng tạo không ngừng gặp gỡ và tôn vinh di sản.
Xem thêm:
Công ty TNHH CBS Việt Nam
Website: https://cbs-xaydung.vn/
Trụ sở chính: 142 – 144 Phan Xích Long, P.7, Phú Nhuận, TP.HCM
Design salon: 314 Phan Xích Long, P.7, Phú Nhuận, TP.HCM
CN Long Thành: N53 Lộc An – Bình Sơn, Thanh Bình, Lộc An, Long Thành, Đồng Nai
Hotline: 0918848910
Mail: tuvanthietke@cbs-vietnam.com
